19. Europejski Port Literacki

Najstarszy rodzimy festiwal literacki od lat inspiruje i definiuje, jak w nowatorski sposób budować kontakt pomiędzy twórcą a czytelnikiem. Po happeningowym Forcie i Porcie Legnica, wrocławskich eksperymentach, kiedy to czytaniom towarzyszyła muzyka na żywo, wizualizacje i rozbudowane działania sceniczne, czas na festiwal, którego program od pierwszego do ostatniego wydarzenia ma jeden wspólny mianownik. "Kiedy dwa lata temu powstawał program i plan wydawniczy 19. Portu, nie przeczuwaliśmy, że niechcący wpiszemy się w wielki ogólnonarodowy spór o płeć społeczno-kulturową, nierówności z nią związane, obiegowe role odgrywane w życiu przez kobiety oraz mężczyzn i takie tam ideologie" – piszą w tekście towarzyszącym Portowi Artur Burszta i Joanna Mueller. "Po Port Party, a przed Port 20 zrobił się nam niespodziewanie Port Dżender. Będzie się czytało!"

Pytania o niebezpieczne związki płci i literatury zdominują 19. edycję Europejskiego Portu Literackiego Wrocław 2014, który odbędzie się między 24 a 26 kwietnia w Teatrze Współczesnym oraz Kinie Nowe Horyzonty. Przez trzy festiwalowe dni zaprezentowana zostanie twórczość ponad stu dwudziestu pisarzy i artystów. Wśród zagranicznych gości m.in. Ołeksandr Irwaneć, Andrij Lubka, Dzwinka Matijasz, Marina Mayoral, Carme Riera i Natalka Śniadanko. Obchodzone będą pięćdziesiąte urodziny Jacka Podsiadły oraz rocznice śmierci: sto pięćdziesiąta Imre Madácha, siedemdziesiąta Zuzanny Ginczanki i czterdziesta W.H. Audena.

W ramach Wolnego Rynku Poetów na wrocławskim Rynku zaprezentuje się trzydziestu autorów przed debiutem książkowym. Swoje finały mieć będą konkursy "Nakręć wiersz" oraz "Komiks wierszem", które zgodnie z motywem przewodnim festiwalu obywają się w osobnych trybach – "męskim" i "żeńskim". Poznamy także najciekawszych młodych krytyków w konkursie, w którym udział biorą studenci uczelni humanistycznych. Damsko-męskie pytania podczas spotkań zadawać będą: Dariusz Bugalski, Katarzyna Fetlińska, Inga Iwasiów, Izolda Kiec, Zofia Król, Karol Maliszewski, Anna Marchewka, Michał Nogaś i Andrzej Zawada. Rozmowom towarzyszyć będzie muzyka Stefana Wesołowskiego.

Festiwal otworzy w Kinie Nowe Horyzonty premiera filmu Mary Mirki Milo "Urwany wiersz. Zuzanna Ginczanka". Legenda przedwojennego życia literackiego Warszawy – wraz z Anną Kamieńską i Anną Świrszczyńską – będzie także bohaterką spotkania "Poezja polska od nowa" z udziałem Tadeusza Dąbrowskiego, Bogusława Kierca oraz Konrada Góry, autorów antologii "Wniebowstąpienie Ziemi", "Rzeczy małe" i "Kona ostatni człowiek". Podczas "kobiecego piątku" w ramach cyklu "Nowe sytuacje" pojawią się także Justyna Bargielska, Martyna Buliżańska i Joanna Mueller z książkami "Szybko przez wszystko", "moja jest ta ziemia" i "Powlekać rosnące".

Tego dnia kontekst polski zostanie poszerzony także o inne tradycje pisarskie. Najpierw spotkamy się z Mariną Mayoral i Carme Rierą – dwiema z dziesięciu prozaiczek z Półwyspu Iberyjskiego, które w antologii "Portret kobiety" (wraz z Yanet Acostą, Laurą Freixas, Almudeną Grandes, Bertą Marsé, Rosą Montero, Cristiną Peri Rossi, Soledad Puértolas i Esther Tusquets) udowadniają, że sytuacja kobiet w Hiszpanii była i jest do tej pory zdeterminowana przez mocno zakorzeniony patriarchalny wzorzec społeczeństwa. Później w "tryb żeński w językach obcych" włączą się Ukrainki – Dzwinka Matijasz ("Powieść o ojczyźnie") i Natalka Śniadanko ("Lubczyk na poddaszu").

Dopełnieniem narracji ukraińskiej będzie spotkanie z Ołeksandrem Irwańciem i Andrijem Lubką oraz ich książkami – "Choroba Libenkrafta" i "Killer". Ostatnie zagraniczne wydarzenie festiwalu to czytania z tomów W.H. Audena ("W podziękowaniu za siedlisko") i Imre Madácha ("Tragedia człowieka") z udziałem autorów przekładów, Dariusza Sośnickiego i Bohdana Zadury. Premierowe publikacje zaprezentują: Jacek Dehnel ("Języki obce"), Szymon Słomczyński ("Nadjeżdża") i Filip Zawada ("Trzy ścieżki nad jedną rzeką sumują się"), a także Wojciech Bonowicz ("Echa"), Krzysztof Jaworski ("Do szpiku kości") i Jacek Podsiadło ("Być może należało mówić").

Poszczególne wydarzenia literackie Portu będą co prawda prowokacyjnie odbywać się w trybach – "żeńskim" i "męskim" – jednak organizatorzy deklarują, że "rezygnują z twierdzeń jednoznacznie orzekających czy rozkazujących, pozostając przy przypuszczających, łączących i (dobrze) życzących". "Ciągle istnieje podział na książki męskie i kobiecie" – stwierdza bohaterka pierwszego filmu towarzyszącego tegorocznemu festiwalowi. "Jeśli tak, to ja nie wiem, jaką płeć ma literatura. A ty?" – pyta rówieśnik z placu zabaw. Odpowiedzi na te i inne zagadnienia w ostatni weekend kwietnia we Wrocławiu.

Organizatorem Portu Literackiego jest Biuro Literackie, współorganizatorem Biuro Festiwalowe Impart 2016, a głównym mecenasem Miasto Wrocław. Partnerami: Wrocławski Teatr Współczesny, Kino Nowe Horyzonty, Ambasada Królestwa Hiszpanii, Instytut Cervantesa w Krakowie, Acción Cultural Española, Arteche, Open Ukraine, Rad-Pol Meble Stylowe, Farbotka, Klamerka Limited. Patroni medialni to: Trójka Polskie Radio, Gazeta Wyborcza Wrocław, Polskie Radio Wrocław, TVP Kultura, O.pl, Xiegarnia.pl i Lubimyczytac.pl. Więcej informacji na temat festiwalu znaleźć można na stronie internetowej portliteracki.pl oraz na facebookowym profilu Bliterackie. Obecność pożądana!         


Powiązane dodatki
Port Dżender
http://portliteracki.pl/festiwal/

Niebezpieczne związki płci i literatury
http://portliteracki.pl/festiwal/dodatki/klip-i-czolowki/

Dziewiętnastka
http://portliteracki.pl/festiwal/dodatki/motyw-muzyczny/

12 komiksów z wierszem
http://portliteracki.pl/festiwal/konkurs/komiks-wierszem-w-trybie-zenskim-4/

14 nakręconych wierszy
http://portliteracki.pl/festiwal/konkurs/nakrec-wiersz-w-trybie-meskim-4/

18 fotorelacji z Portów
http://portliteracki.pl/festiwal/dodatki/fotorelacje/

19 nagrań z Portów
http://portliteracki.pl/festiwal/dodatki/nagrania-z-portow-2/ 

19 filmów z Fortu do Portu
http://portliteracki.pl/festiwal/dodatki/z-fortu-do-portu-2/

14 Portów BLogów
http://portliteracki.pl/tawerna/blogi/

Port przed rokiem
http://portliteracki.pl/festiwal/dodatki/port-przed-rokiem-2/  

Kupuj festiwalowe premiery w Poezjem!
http://portliteracki.pl/festiwal/dodatki/kupuj-w-poezjem-2/