Wrocławski naukowiec rozpracował enzym kluczowy w walce z koronawirusem

el | Utworzono: 2020-03-15 09:54 | Zmodyfikowano: 2020-03-15 09:56
Wrocławski naukowiec rozpracował enzym kluczowy w walce z koronawirusem - fot. archiwum radiowroclaw.pl
fot. archiwum radiowroclaw.pl

Jest to właśnie to najważniejsze białko - wśród wielu zidentyfikowanych - o którym tajemniczo mówią firmy poszukujące superszybkiego testu diagnostycznego – tak o zbadanym enzymie mówi prof. Marcin Drąg z Politechniki Wrocławskiej, laureat Nagrody FNP za rok 2019 w obszarze nauk chemicznych i o materiałach.

Prowadzone przez naukowców z Wrocławia badania stają się też bazą dla poszukiwań leku na COVID-19.

Enzym, który badał zespół - proteaza SARS-CoV-2 Mpro - tnie białka, które są w tym wirusie. – To umożliwia mu przeżycie. Zahamowanie działania tego enzymu natychmiast powoduje, że ten wirus ginie – tłumaczy naukowiec.

– Gdyby opracować lek, który inhibitowałby działanie tego enzymu (hamowałby jego aktywność), to praktycznie zabijamy koronawirusa. To wiadomo z poprzedniej epidemii koronawirusa - SARS – mówi. 

– Jeśli potraktujemy ten enzym jako zamek, to my dorobiliśmy do niego klucz – porównuje profesor. Jak dodaje, enzym ten był znany, ale były do niego miliony kombinacji "kluczy". – A my znaleźliśmy jeden klucz, który pasuje do tego enzymu – precyzuje.

Ekspert wyjaśnia, skąd badacze wzięli ten kluczowy dla koronawirusa enzym - i skąd wiedzieli, że jest taki ważny. – Od kilku lat współpracujemy z grupą prof. Rolfa Hilgenfelda z Lübeck University w Niemczech. Opublikowałem z nim pracę podczas epidemii wirusa Zika, a ostatnio publikację o dendze i wirusie Zachodniego Nilu. Prof Hilgenfeld miał olbrzymi wpływ na wygaszenie poprzedniej epidemii SARS – ocenia prof. Drąg. Podczas pandemii SARS (w 2002/2003 r.) prof. Hilgenfeld opublikował trójwymiarową strukturę proteazy wirusa SARS i jej pierwszego inhibitora. Kilka lat później na pamiątkę tego wydarzenia w Singapurze powstała nawet rzeźba.

– Na początku lutego tego roku, kiedy tylko prof. Hilgenfeld uzyskał enzym - proteazę koronawirusa SARS-CoV-2 - przywiózł mi ją do Wrocławia. Wtedy zaczęliśmy ją bardzo dokładnie badać – mówi naukowiec. Dodaje, że proteaza obecnego wirusa SARS-Cov2 jest bardzo podobna do proteazy wirusa SARS-CoV (z 2002 r.), nad którą pracował prof. Hilgenfeld.

Jak tłumaczy, jest to enzym unikalny ("rozpoznaje glutaminę w pozycji P1"). – U ludzi praktycznie nie ma takich enzymów – zapewnia badacz. Dlatego też można się spodziewać, że jeśli powstaną leki uderzające w ten enzym, to będą one szkodzić wirusowi, ale już nie człowiekowi. A to oznacza, że będą mniej toksyczne.

Publikacja (z wynikami z badań) zespołu prof. Drąga jest jeszcze w trakcie recenzowania, ale jego zespół już teraz nieodpłatnie udostępnił swoje wyniki naukowcom z całego świata. Nie patentowali tego. (preprint publikacji: https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.03.07.981928v1.full ). – To jest prezent z mojego laboratorium dla wszystkich zainteresowanych - zaznacza naukowiec. I dodaje, że w kilka dni po publikacji zainteresowanych nie brakuje. Z pytaniami i propozycjami współpracy zgłaszają się zespoły z różnych części świata.

– To, co teraz opublikowaliśmy - to jedna z najważniejszych informacji, jakie można mieć o tym enzymie. To jego pełna preferencja substratowa – precyzuje. Badania te pokazują, z jakimi aminokwasami enzym może się wiązać w kluczowych pozycjach. – Możemy powiedzieć, czy to są aminokwasy duże, małe, hydrofobowe czy zasadowe. Możemy też stworzyć mapę najważniejszego miejsca tego enzymu i dopasowywać do niego choćby leki, które już znajdują się na rynku – mówi naukowiec.

Dodaje, że z badań tych mogą teraz korzystać też chemicy czy firmy, aby tworzyć nowe związki bioaktywne dla wirusa SARS-CoV2, a nawet firmy do opracowania testów diagnostycznych, które pozwalałyby szybciej ustalić, czy ktoś ma koronawirusa.

– Obecnie na celowniku mamy inne białka z tego wirusa, nie tylko proteazy. Tempo pracy jest wręcz niesamowite – zaznacza prof. Drąg.

Badacze z Wrocławia mogli wykonać swoje badania tak szybko dzięki temu, że prof. Drąg opracował wcześniej nową platformę technologiczną, umożliwiającą otrzymywanie związków biologicznie aktywnych, w szczególności inhibitorów enzymów proteolitycznych.

Wypracowana przez niego Hybrydowa Kombinatoryczna Biblioteka Substratów (HyCoSuL) pozwala projektować i otrzymywać wysoce aktywne i selektywne narzędzia chemiczne. Platforma technologiczna wykorzystuje szeroką gamę aminokwasów (które nie występują w naturze), do monitorowania aktywności enzymów proteolitycznych. Może ona służyć do opracowywania nowych terapii, leków czy metod diagnostycznych. Za badania te doceniony został właśnie w 2019 r. Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.

Element Serwisów Informacyjnych PAP
Reklama

Komentarze (13)
Dodając komentarz do artykułu akceptujesz regulamin strony.
Radio Wrocław nie odpowiada za treść komentarzy.
~Michael 2020-03-16 13:42:55 z adresu IP: (31.0.xxx.xxx)
Gratulacje Dzięki panu ,może ludzkość przetrwa ,ten atak Tylko jest zasadnicze pytanie Czy nawet jak lek zostanie wynaleziono To czy ktoś, nie będzie chciał, na nim zbić fortuny?Bo znając oligartow i leni z Brukseli, może tak być... Dużo zdrowia i powodzenia w dalszych, badaniach nad lekiem Który może uratować, ten załamany i okrutny świat, wokół nas
~Ossad2020-03-16 12:24:34 z adresu IP: (89.64.xxx.xxx)
Nie ma większej satysfakcji niż ta, która idzie za latami badań. Gratulacje!
~Uwaga2020-03-16 00:29:46 z adresu IP: (37.30.xxx.xxx)
Po pierwsze wielki szacunek dla pana profesora. Zaginął zbawca narodu, największy polski patriota. Znaki szczególne: wzrost 150cm (w kapeluszu), niechlujny wygląd, łupież na ramionach, twarz wykrzywiona od nienawiści. Gdzie jest nasz wódz?
~////2020-03-16 00:21:36 z adresu IP: (178.235.xxx.xxx)
Powodzenia i podziw dla odwagi.
~Andre2020-03-15 21:35:00 z adresu IP: (89.64.xxx.xxx)
Brawo panie prof.Drąg super,że są tacy ludzie,którzy próbują pomóć Polakom niech pan w spokoju dalej pracuje.Wszystkie ręce na pokład. Tymczasem...bezczelna posłanka tworu o nazwie POKO hartwich w niebywały chamski sposób bezczelnie skłamała,że Prezydent Duda(najlepszy prezydent po 89r.) podczas wysłuchiwania informacji w Sejmie o Koronawirusie spał na posiedzeniu sejmu,co było kłamstwem do którego wykorzystano stopklatke mrugania.Wirus covid panuje dodatkowo idioci z PO infekują Polaków idiotycznymi kłamstwami. Apeluje do POKO niech nakaże złozyć mandat ten kobiecie
~Andre2020-03-16 04:27:18 z adresu IP: (89.64.xxx.xxx)
To gdzie są te respiratory,jak ich brakuje ? Owsiak przejadł tą kase na szczęśćie TVP już nie transmituje tej styczniowej propagandy TVN-ek przejął bo jest warty tej propagandy sam niezłą kase trzepie na swojej "fundacji" nie jesteś sam tam dopiero biznes kręcą.. A nawiasem mówiąć potrafisz chyba liczyć i oszacować,która kwota jest większa 2 MLD czy 182 MLN to o czym gadamy więc prosty rachunek pan Duda dał więcej.
~Uwaga2020-03-16 00:32:36 z adresu IP: (37.30.xxx.xxx)
Owsiak zebrał 182 mln na respiratory. Prezydent Duda zabrał 2 miliardy, najlepszy prezydent wszechczasów!
~////2020-03-15 19:05:43 z adresu IP: (178.235.xxx.xxx)
Oby to była prawda i nie. Jeśli to prawda, to facet nie pożyje długo na wolnym rynku.
~////2020-03-16 00:20:04 z adresu IP: (178.235.xxx.xxx)
Facet sprzedaje za darmo to co jest warte miliardy euro. Jaki rząd jest tym zainteresowany?
~Mac2020-03-15 19:40:02 z adresu IP: (5.173.xxx.xxx)
już cię w domu nikt nie słucha to gadasz brednie w wirtualnym świecie?
~anonim2020-03-15 17:36:43 z adresu IP: (89.64.xxx.xxx)
nic tak nie napawa optymizmem jak czytać o pracy kompetentnych i mądrych ludzi. ogromny szacunek dla tego człowieka, jego zespołu oraz ich dokonań. Oni pchają ten świat w dobrym kierunku. Szacunek również dla lekarzy, pielęgniarzy, ratowników.
~szacun2020-03-15 14:31:21 z adresu IP: (5.172.xxx.xxx)
Miejmy nadzieję, że zostanie to docenione. I wiedza i to, że została udostępniona za darmo. Szacun dla profesora Drąga. Czy są jakies badania pod kątem tego, że dzieci lepiej znoszą infekcję?
~Pleszcz2020-03-16 07:21:36 z adresu IP: (188.125.xxx.xxx)
Nie ma badań, są tylko statystyki. Dzieci w wieku 0-9l nie mają objawów i nie zanotowani zgonu w tej grupie wiekowej. Przyczyna tego zjawiska jest nie wyjasniona.