Odkrywamy tajemnice Armii Radzieckiej (Wideo)

Ostrożność żołnierzy była uzasadniona. Agenci niemal wszystkich zachodnich wywiadów przez dziesięciolecia chcieli poznać tajemnice obiektów ukrytych za murem z napisem "Wchod wasprjeszczjon - granica posta".

W Legnicy nawet dzieci wiedziały, że wewnątrz mieścił się Sztab Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej. Jednak tylko nieliczni zdawali sobie sprawę z tego, że to właśnie w tym miejscu generałowie decydowali o losach Europy Wschodniej. To tu w 1968 roku padł rozkaz wkroczenia wojsk Układu Warszawskiego do Czechosłowacji.

Film, który przedstawiamy poniżej został nakręcony w latach 1990-1993. Jego realizacją zajął się Waleryj Rudoj, kierownik ośrodka telewizyjnego działającego w "Kwadracie". Udało mu się wejść z kamerą nawet do centrum dowodzenia Sztabu PGWAR - do tego miejsca dostęp mieli wyłącznie najbardziej zaufani oficerowie.

Dokument przedstawia również wnętrza wojskowej poczty, zakładu krawieckiego, sklepów i instytucji, które gwarantowały mieszkańcom enklawy normalne życie. W Legnicy było wiele stref zamkniętych przed Polakami: koszary przy ul. Hutników (obecnie Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona), szpital w Lasku Złotoryjskim, boczna rampa kolejowa przy Dworcu PKP. Tam też Waleryj Rudoj skierował swój obiektyw.

Niemal każde ujęcie prezentowanego dokumentu ma swoją historię - związaną z miejscem, ludźmi, sytuacjami. Nasze ustalenia prezentujemy w formie opisów pod filmami. Na wiele pytań związanych z filmem nie znamy jednak odpowiedzi. Może dzięki Państwu uda się je odnaleźć? Na informacje czekamy pod adresem: [email protected]

Pierwsza część filmu zamieszczona przez Radio Wrocław w YouTube (Zobacz, poniżej opis filmu):

 Opis części I :

• 0'17'' - 0'52'' - Uroczystości z okazji Dnia Zwycięstwa (9 maja 1991 lub 1992 r.) przed Sztabem PGWFR;
• 0'53'' - 1'36'' - ul. Grabskiego;
• 1'37''-1'54'' ul. Poselska za żelazną bramą. Na końcu ulicy widać posterunek wartowniczy (KPP nr 2);
• 1'55'' - 2'04'' - ul. Grabskiego. W tym budynku znajdował się bank lub poczta;
• 2'05'' - 2'26'' - Sztab Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej (obecnie siedziba Zakładu Ubezpieczeń Społecznych);
• 2'27'' - 3'23'' - Wnętrze Sztabu PGWAR (dyżurka, widok na dziedziniec, korytarz, centrum dowodzenia). W ostatnim ujęciu na środku pulpitu znajduje się jakiś poufny dokument - gdy pojawia się na ekranie, obraz zostaje zniekształcony;
• 3'34'' - 4'22'' - Garnizonowy zakład krawiecki;
• 4'23'' - 5'11'' - Poczta;
• 5'12'' - 7'24'' - Garnizon u zbiegu ulic Sejmowej i Hutników (obecnie Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona): widok z zewnątrz, wartownia, dziedziniec, wartownia od ul. Nowy Świat, sklep dla żołnierzy, plac zabaw, punkt rodziału żywności na talony;
• 7'25'' - 7'47'' - ul. Grabskiego - przed Sztabem PGWAR;
• 7'48'' - 8'39'' - Punkt rozdziału żywności na talony - na podwórku przy ul. Zofii Kossak.

Druga część filmu zamieszczona przez Radio Wrocław w YouTube (Zobacz, poniżej opis filmu):

Opis części II:

• 0'00'' - 3'04'' - Wojskowy szpital w Lasku Złotoryjskim (przy ul. Chojnowskiej);
• 3'05'' - 4'52'' - Lotnisko przy al. Rzeczpospolitej. Lądowanie polskiego samolotu - prawdopodobnie z reprezentantami Rządu RP;
• 4'53'' - 5'31'' - Zamknięta strefa przy ul. Zofii Kossak;
• 5'32'' - 5'52'' - Egzemplarz "Znamja Pabiedy" - gazety redagowanej i drukowanej w Legnicy;
• 5'53'' - 5'58'' - Wzory dokumentów wymaganych przy zamówieniu i wysłaniu specjalnych kontenerów transportowych. W tych kontenerach rodziny opuszczające Legnicę zamieszczały swój dobytek;
• 5'59'' - 7'07'' - Tzw. "Ruska Rampa" przy dworcu PKP. Przygotowanie kontenerów do wysyłki;
• 7'08'' - 7'21'' - Paszporty;
• 7'22'' - 9'02'' - Uroczystość przekazania jakiegoś obiektu (bazy wojskowej?) stronie polskiej. W uroczystości bierze udział generał brygady Zdzisław Ostrowski - pełnomocnik do spraw armii rosyjskiej stacjonującej w Polsce.