"Nigdy nie wrócisz do domu"

| Utworzono: 2009-03-06 09:52 | Zmodyfikowano: 2014-05-01 00:12
"Nigdy nie wrócisz do domu" - 3 marca, Warszawa, Dom Spotkań z Historią, uroczysta premiera filmu
3 marca, Warszawa, Dom Spotkań z Historią, uroczysta premiera filmu

"Nigdy nie wrócisz do domu" to film, który opowiada o życiu chłopaka z wioski, dla którego armia była szansą na lepsze życie.

Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej (1947-1949) trafia jako „nadterminowy” do pracy w Sądzie Marynarki Wojennej w Gdyni. Tu orientuje się, w czym naprawdę uczestniczy i na czym polega ludowa sprawiedliwość.

Wstępuje do podziemnej organizacji „Wolność” (1951). W wyniku donosu, on i dwóch kolegów zostaje aresztowanych, torturowanych i skazanych (1952).

Tylko jednemu udaje się przeżyć. Misją jego życia jest odnalezienie miejsca pochówku Stefana i doprowadzenie do jego rehabilitacji.

W archiwum wrocławskiego oddziału IPN znalazła się teczka z dokumentacją medyczną Stefana Półrula, marynarza, który „postradał zmysły w wyniku długotrwałego silnego stresu i niepewności swego losu”. Przebywał na oddziale więziennym szpitala psychiatrycznego we Wrocławiu, ponieważ tu możliwa była obserwacja psychiatryczna.

Po kilku miesiącach elektrowstrząsów, skazany oprzytomniał na tyle, że był w stanie napisać list do rodziny.

„Kochana rodzino, napiszcie mi, czy jestem jeszcze w śledztwie czy już po wyroku i za co?”

List ten nie został wysłany, stał się natomiast dowodem, że Stefan Półrul jest „zdolny do czynności prawnych”.

Stracony strzałem katyńskim w 1953 roku.

Rodzina nigdy nie dowiedziała się, gdzie został pochowany i czy w ogóle ma grób. 55 lat po śmierci udaje się ustalić (bezimienne) miejsce pochówku Stefana Półrula, przeprowadzić ekshumację i pochować z honorami w rodzinnej wsi. Wyrok mówił wyraźnie: „Kara śmierci, przepadek majątku w całości oraz utrata publicznych praw honorowych na zawsze.”

Życie stracił, majątku nie miał, a prawa honorowe, co to jest? Prawo do godności, szacunku otoczenia, miłości najbliższych, do prawdy, do powrotu do domu, do wyrównanie krzywd, do grobu? Jeśli to są prawa honorowe, to nikt nikogo nie może skazać na ich utratę na zawsze. Bo zawsze jest zawsze dłuższe, niż życie. Ofiar, świadków, sędziów i sądów.

Dlaczego warto oglądać ten film? Żeby nareszcie pomyśleć o czymś ważnym i poważnym. Wśród wartości zapomnianych, wydrwionych, niemodnych, nieopłacalnych znalazł się honor.

Sądy dziś orzekają "utratę praw publicznych na tyle a tyle lat". W koszmarnych latach 50-tych, gdy komunizm budował się w naszym kraju, sądy miały prawo orzekania "utraty praw honorowych na zawsze". Co za bezczelność. A co za radość dla mnie, że mogłam tę cześć wyroku odwrócić.

Mój marynarz odzyskał honor.

Nie wiem, czy to mniej czy więcej niż życie, ale zawsze coś.

Robiłam ten film z myślą o ludziach młodych, którym się być może wydaje, że zawsze było tesco, guma haribo, deskorolki, że zawsze można było nie zgadzać się z władzą i opowiadać kawały o prezydencie, zawsze można było nie iść do wyborów i malować na ścianach graffiti, że zawsze była wolność i nikt za to życia nie oddał. Otóż nie prawda!

Wiem, że północ, to nie jest pora, o której człowiek, który rano wstaje do szkoły, ma ochotę oglądać telewizję. Może zrobimy pokazy w szkołach, na historii lub godzinie wychowawczej? Zależy mi na widzach. Film ten poświęcam także tym, którzy tamte czasy pamiętają. To nie może być tak, że młodzi wam nie wierzą! Że ich to nie obchodzi. Dedykuję go też UB-ekom, którzy nadal mają dobre samopoczucie i spokojnie mówią "dzień dobry" tym, których skrzywdzili i nadal nie widzą problemu.

Emisja w pierwszym programie TVP w poniedziałek 9 marca o północy.

Reklama

Komentarze (7)
Dodając komentarz do artykułu akceptujesz regulamin strony.
Radio Wrocław nie odpowiada za treść komentarzy.
~ona2212009-05-21 12:05:36 z adresu IP: (212.244.xxx.xxx)
Czy ktos wie kiedy ten film będzie powtarzany? Nie udało mi się załapać na emisję w TVP, ogladałam go 13.05 w TVP Polonia, ale też nie w całości. Znałam ludzi, którzy mieszkali w tym samym mieszkaniu co Półrul zaraz po nim, ich córka jest moją przyjaciółką. Wszyscy z zacięciem historycznym tym bardziej chętnie obejrzymy film ponownie w całości
~ Lat 512009-03-10 23:58:16 z adresu IP: (217.97.xxx.xxx)
Mądry film. Śp. Stefana i jego rodzinę da się jeszcze zrehabilitować. Zaośćuczynienie finansowe rodzinie się należy, choćby z wielkich emerytur wypłacanych ubekom. Komuchy jeszcze się do koryta pchają. Do dziś nie rozliczeni z przeszłością, jak tech Kwach i reszta. Przestńcie im klaskać, niech sobie ten film obejrzą. Taki jeszcze niedawno mówił, że socjalim jest reformowalny, a nam brakuje wytrwałości narodu radzieckiego !!!
~jedenastka2009-03-10 13:34:08 z adresu IP: (83.6.xxx.xxx)
Oglądałam wczoraj ten filmi pozostaję pod ogromnym wrażeniem, jakie na mnie zrobił. Szkoda, że pora emisji była tak późna. Dlaczego takie filmy są pokazywane po północy? Uważam, że powinno się stworzyc stały czas emisji dla takich dokumentów filmowych. Jedynka jest najlepszą stacją, poniewaz dociera wszędzie, oczywiście pora nie może byc późniejsza niż godz. 22 - 23. Jestem bardzo wdzięczna autorce filmu za podjęcie tematu i oby ten reportaż był jednym z wielu o podobnej treści, bo ukrytych grobów u nas dostatek, niestety. Serdecznie pozdrawiam Pana, który niezłomnie trwał w woli odnalezienia grobu przyjaciela i dziękuję mu za to. "Bandycką" rodzinę Stefana trudno jest zrehabilitować po latach, nie jest możliwe zadośćuczynienie za krzywdy, których doznała. Można jednak zwrócic uwagę innym, tak ku przestrodze, żeby nie pluli na ludzi zaszczuwanych przez sprawujących władzę , bo nigdy nie wiadomo jaka jest prawda, a później wstyd i dyskomfort sumienia.
~Tomasz2009-03-10 09:28:21 z adresu IP: (217.117.xxx.xxx)
Świetny film. Bardzo się cieszę, że mogłem go zobaczyć. Nie wyspałem się do pracy, ale to nic. Oby więcej było takich filmów, a emisje w czasie największej oglądalności. Gratuluję autorom, a szczególnie pani reżyser. Szacunek dla IPN.
~normalny2009-03-09 13:44:16 z adresu IP: (78.8.xxx.xxx)
dlaczego większość z tej,marginesowo traktowanej przez tvp,tematyki patriotycznej i demaskatorskiej wobec sb-cji i ich pogrobowców jest emitowana w takich idiotycznych godzinach?komu zależy na tym żeby młode pokolenie tego nie widziało?
~pankrac2009-03-09 10:10:15 z adresu IP: (192.138.xxx.xxx)
Wszystko co coś jest warte w TVP jest emitowane w chorych godzinach. Lepiej ogłupiać ludzi kolejnym kretyńskim serialem po co mają poznawać losy naszych bohaterów ! Pokłosie ubeckie z TVP dba o to aby emerytowani Ubecy, milicjanci i inni zbrodniarze tamtych lat mieli miłe wieczory ...za nasze pieniądze ...
~e-dpw.pl2009-03-09 08:34:25 z adresu IP: (79.187.xxx.xxx)
Pogratulować TVP doboru godziny. oczywiście film na tyle warty uwagi, że nie dają go o 1 w nocy