Skandal w Jakuszycach. Przyrodnicy zrezygnowali z pracy w komisji, która miała opiniować budowę centrum sportowego

Komisja miała zapewnić prawidłowy przebieg inwestycji i prawidłowe wykorzystanie obiektów w przyszłości.

- Przyrodnicy nie chcą firmować działań, na które nie mają wpływu. Nie został nawet ustalony stan wyjściowy stanu środowiska przed rozpoczęciem inwestycji, a inwestor nie konsultuje działań mogących pogorszyć stan środowiska - mówi jeden z nich, Krzysztof Okrasiński:

Opinia komisji jest warunkiem zgody przyrodniczej na wybudowanie ośrodka sportów w Jakuszycach. Maciej Zathey z Instytutu Rozwoju Terytorialnego zapowiada, że będzie zabiegał o powrót przyrodników do komisji.

- Ostatni rok został jednak zmarnowany pod względem wywiązywania się z obowiązków przyrodniczych - przyznaje Katarzyna Łapińska z Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska we Wrocławiu:

Stanowisko grupy przyrodników w sprawie funkcjonowania „Zespołu ds. opracowania koncepcji ochrony środowiska w obszarze Polany Jakuszyckiej": 

Karkonosze i Góry Izerskie stanowią wyjątkowo cenny pod względem przyrodniczym obszar, w którym występują ekosystemy unikatowe w skali Środkowej Europy. Znajduje się on pod wpływem silnej presji inwestycyjnej, która na przestrzeni lat stale rośnie, czemu paradoksalnie stale towarzyszy hasło „zrównoważonego rozwoju" konsekwentnie nadużywane przez inwestorów i administrację publiczną. Równocześnie na tym terenie stale obserwowane są niekorzystne zjawiska i procesy, których następstwami są degradacja lub wręcz utrata dogodnych siedlisk przyrodniczych i siedlisk chronionych gatunków, postępująca fragmentacja korytarzy ekologicznych oraz zwiększająca się podatność gatunków na skutki antropopresji i zmian klimatu.

Na granicy Karkonoszy i Gór Izerskich – a zarazem na styku dwóch Specjalnych Obszarów Ochrony siedlisk Natura 2000 oraz dwóch Obszarów Specjalnej Ochrony ptaków Natura 2000 – stale narasta presja związana z rozwojem infrastruktury sportowej i turystycznej. Zjawisku temu towarzyszą działania organizacyjne (masowe imprezy sportowe i rekreacyjne), które zasadniczo nie są objęte prawnymi regulacjami z zakresu ochrony przyrody. Obszary Natura 2000 obejmujące Karkonosze i Góry Izerskie nie mają ustanowionych planów zadań ochronnych, zaś dokumenty strategiczne z dziedziny planowania przestrzennego nie zabezpieczają w wystarczającym stopniu wymagań ochrony przyrody. Mimo, że obszar ten ma wyjątkowo cenny charakter przyrodniczy („wąskie gardło" korytarza ekologicznego istotnego m.in. dla populacji rysia i wilka, a także jedne z najcenniejszych w kraju siedlisk cietrzewia), obserwujemy brak woli po stronie inwestorów i po stronie administracji publicznej do zapewnienia należytego poziomu ochrony przyrody.

Szczególnym przejawem tego zjawiska jest budowa Ośrodka Narciarstwa Biegowego i Biathlonu na Polanie Jakuszyckiej – dużego ośrodka sportowego wiążącego się z całoroczną intensywną aktywnością sportową i turystyczną – realizowana w miejscu szczególnie wrażliwym pod względem przyrodniczym. Zgodnie z decyzją Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu z dnia 19.10.2017 r. o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn. „Budowa Ośrodka Narciarstwa Biegowego i Biathlonu w Szklarskiej Porębie – Jakuszycach", dla obiektu tego nie przeprowadzono oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (nie przeprowadzono również oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 w ramach innych postępowań administracyjnych), mimo ewidentnych przesłanek środowiskowych wskazujących na zasadność dogłębnego zbadania aspektów środowiskowych związanych z powstaniem i eksploatacją tego obiektu. Brak przeprowadzenia ww. oceny jest w naszym przekonaniu rażącym uchybieniem.

W obliczu powyższych uwarunkowań, jako członkowie „Zespołu ds. opracowania koncepcji ochrony środowiska w obszarze Polany Jakuszyckiej" (powołanego Zarządzeniem nr 76/2017 Marszałka Województwa Dolnośląskiego z dnia 24 października 2017 r.), nie możemy pogodzić się z sytuacją, w której:

1) brak przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko próbuje się zastąpić protezą w postaci formalnego ustanowienia „Zespołu......." oraz nieegzekwowalnych zapisów decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach;

2) „Zespół..." nie miał możliwości podjęcia prac zmierzających do opracowania „analizy umożliwiającej określenie warunków progowych i zasad organizowania działań sportowo – rekreacyjnych na Polanie Jakuszyckiej w obrębie Gór Izerskich, koniecznych do zachowania właściwego stanu ochrony przyrody", do której prace - według decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach - powinny być rozpoczęte „na początku realizacji inwestycji", przy czym w celu niezbędnego przeprowadzenia ww. analizy niezbędne jest ustalenie stanu wyjściowego (tj. sprzed realizacji przedsięwzięcia);

3) prace ww. „Zespołu..." są sparaliżowane tym, że inwestor nie konsultuje podejmowanych działań mogących generować negatywne oddziaływanie na środowisko przyrodnicze; członkowie „Zespołu..." nie są informowani o podejmowanych działaniach, co uniemożliwia im zajęcia stanowiska zgodnie z funkcją określoną w Zarządzeniu Marszałka Województwa.

W tej sytuacji wyrażamy protest wobec marginalizowania zagadnień przyrodniczych związanych z rozwojem funkcji sportowych i turystycznych w rejonie Polany Jakuszyckiej i składamy rezygnację z funkcji członków „Zespołu ds. opracowania koncepcji ochrony środowiska w obszarze Polany Jakuszyckiej".

Stanowisko Spółki Dolnośląski Park Innowacji i Nauki S.A.

w związku z wystąpieniem grupy Przyrodników w sprawie funkcjonowania

„Zespołu ds. opracowania koncepcji ochrony środowiska w obszarze Polany Jakuszyckiej".

Dolnośląski Park Innowacji i Nauki (inwestor) przystępując do realizacji projektu rozbudowy Ośrodka Narciarstwa Biegowego i Biathlonu na Polanie Jakuszyckiej, otrzymał w październiku 2017 r. decyzję Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu. Wynika z niej, że RDOŚ nie wymaga od DPiN przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla tego przedsięwzięcia.

RDOŚ nałożył jednak na DPiN obowiązek opracowania analizy warunków organizowania działań sportowo rekreacyjnych na Polanie Jakuszyckiej, koniecznych do zachowania właściwego stanu ochrony przyrody. Niezbędne badania do przygotowania tej analizy DPiN, jako inwestor, ma rozpocząć w momencie uruchomienia inwestycji, a zakończyć dwa lata po jej zamknięciu. Nastąpi to po rozstrzygnięciu przetargu i podpisaniu umowy na budowę z głównym wykonawcą, czyli nie wcześniej niż w II kwartale 2019 r.

Spółka DPIN przy współpracy z Instytutem Rozwoju Terytorialnego, jednak już teraz rozpoczęła przygotowania do podjęcia stosownych badań i analiz. Stąd konsultacje m.in. w gronie członków Zespołu powołanego zarządzeniem Marszałka Województwa Dolnośląskiego w październiku 2017 r. W skład Zespół ds. opracowania koncepcji ochrony środowiska w obszarze Polany Jakuszyckiej, wchodzi grupa Przyrodników, przedstawicieli RDOŚ, Lasów, Państwowych, Stowarzyszenia Biegu Piastów.

W obliczu zastrzeżeń Przyrodników z Zespołu, dotyczących braku konsultacji czy informacji zapewniam, że DPiN otwarty jest na wszelkie uwagi, sugestie i deklaruje wolę dalszej współpracy.

Zgodnie z zapisami wydanej przez RDOŚ decyzji DPiN wykonał już m.in. nasadzeń zastępczych we wskazanych lokalizacjach (posadzone zostały 4-letnie buki na działkach w Szklarskiej Porębie), w ramach wstępnych prac na Polanie Jakuszyckiej rozebrano stare obiekty i zneutralizowano płyty azbestowo – cementowe. Rozebrano także istniejącą, wadliwie skonstruowaną i rozszczelnioną oczyszczalnię ścieków.

Dolnośląski Park Innowacji i Nauki dokłada wszelkich starań, aby inwestycja realizowana była zgodnie ze wszystkimi standardami i normami dotyczącymi ochrony środowiska w Polsce i Unii Europejskiej.

Prezes Dolnośląskiego Parku Innowacji i Nauki

Sebastian Kącki