Straszydła na co dzień

(inf. wydawcy) Cykl satyrycznych opowiadań Karla Michala (wł. Pavla Buksy, 1932-1984) Straszydła na co dzień (Bubáci pro všední den) ukazał się w Czechosłowacji w 1961 r. – w latach bezwzględnego komunistycznego reżimu. Natychmiast stał się bestsellerem, kultową książką lat sześćdziesiątych, biblią kontestatorów i prawdopodobnie najsławniejszą pozycją w dorobku autora. Motywem łączącym wszystkie siedem opowiadań jest nagłe pojawienie się w życiu bohaterów różnych fantastycznych stworów, a zamieszanie wywołane przez konfrontację dwóch światów uwydatnia absurdalność rzeczywistości, w jakiej przyszło żyć „normalnemu” człowiekowi.

Karel Michal swoją pozycję klasyka literatury czeskiej zyskał nie tylko dzięki Straszydłom… Jest autorem kilku wielokrotnie wznawianych noweli i powieści (jedną z nich sfilmowano w latach 60., nad drugą właśnie pracuje scenarzysta), sztuki teatralnej i mnóstwa felietonów.

Zmarł śmiercią samobójczą na emigracji w Szwajcarii, dokąd wyjechał w 1968 r., miesiąc po wkroczeniu do Czechosłowacji wojsk Układu Warszawskiego.

Straszydła na co dzień ukazały się w Polsce w 2008 r. w przekładzie Doroty Dobrew w Oficynie Wydawniczej ATUT w serii „Literatura Czeska”. Tłumaczenie zyskało uznanie redakcji miesięcznika „Literatura na Świecie” i nagrodę w kategorii „Nowy Głos". Audiobook czytają znakomici polscy aktorzy (m.in. Krzysztof Globisz, Maria Seweryn, Jan Peszek, Jerzy Stuhr, Wiktor Zborowski), wstęp mówi Viola Fischerowa, poetka i żona autora.

My rozmawiamy z Olgą Czernikow, tłumaczką i znawczynią czeskiej literatury, przygotowującą na Uniwersytecie Wrocławskim doktorat na temat Michala: