Gorąca debata o Teatrze Polskim w Kinie Nowe Horyzonty

Na reakcję urzędników Urzędu Marszałkowskiego, a także prezydenta Wrocławia liczą uczestnicy debaty 'Kultura w zagrożeniu', jaka odbyła się w Kinie Nowe Horyzonty. Zorganizowali ją widzowie Teatru Polskiego we Wrocławiu, niezgadzający się na zmiany, które nastąpiły w teatrze w wyniku konkursu na dyrektora.

- Debata była gorąca, bo nie mogła być inna. Myślę, że ta temperatura w żaden sposób nie została przekroczona, natomiast pokazuje tylko jak istotna jest to sprawa dla nas wszystkich. Zespołu aktorskiego, środowiska teatralnego i widzów - mówiła Magdalena Chlasta-Dzięciołowska z nowo powstającego Stowarzyszenia Widzów Teatrów Publicznych.

Utworzenie Stowarzyszenia Organizatorów Scen Polskich postulował Olgierd Łukaszewicz:

- Chodzi o to, by była jedna strona, z którą można by pertraktować. Dziś każda sprawa podobna do konfliktu wokół Teatru Polskiego ma wymiar lokalny - mówi Olgierd Łukaszewicz - prezes Związku Artystów Scen Polskich w rozmowie z  Radiem Wrocław. I dodaje:
 

- Widzę nacisk, który się próbuje wytworzyć na samym dyrektorze. Jednak nie jest on mile widzianym gościem we Wrocławiu. Jak na razie jest on nieprzemakalny, widocznie ma swoje argumenty. Zobaczymy, co uda mu się w takiej atmosferze wykreować - mówi Olgierd Łukaszewicz.

W debacie wzięli udział także filozofowie (profesorowie Adam Chmielewski, Leszek Koczanowicz), przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego, rzecznik Teatru Polskiego, były dyrektor, dziś poseł Krzysztof Mieszkowski, teatrolodzy, aktorzy, widzowie, dyrektorzy instytucji kultury i reżyserzy. Wśród nich Monika Strzępka:

Urzędnicy Departamentu Spraw Społecznych Urzędu Marszałkowskiego zobowiązali się do przekazania postulatów zarządowi i zapowiedzieli, że urząd wkrótce wyda oświadczenie w tej sprawie.

O sytuacji w Teatrze Polskim rozmawialiśmy też w Radiu Wrocław. Naszymi gośćmi byli m.in dyrektor Cezary Morawski, Leszek Nowak z Solidarności przy Teatrze Polskim oraz Dominik Kłosowski, przedstawiciel Urzędu Marszałkowskiego i publicystki: Katarzyna Kaczorowska (Gazeta Wrocławska), Magda Piekarska (Gazeta Wyborcza Wrocław, Radio Wrocław Kultura). Nie zdecydowali się na bezpośrednią rozmowę w studiu radiowym aktorzy i pracownicy Teatru Polskiego, reprezentujący związek Inicjatywa Pracownicza, których zapraszaliśmy.

Poniżej zapis wideo publicystyki Radia Wrocław (14 listopada):

Relacja z debaty w Kinie Nowe Horyzonty - luźny, prowadzony podczas dyskusji, zapis najważniejszych wypowiedzi (dosłownej całości można wysłuchać na profilu facebookowym: TUTAJ):

Magdalena Chlasta-Dzięciołowska - Publiczność Teatru Polskiego we Wrocławiu: To, że się spotykamy, to wartość. Co jeszcze możemy zrobić? Nie wierzę, że się nie uda nic zrobić. My tworzymy Stowarzyszenie Widzów Teatrów Publicznych.

Krystian Lupa (z wideo): Chcę się podzielić determinacją i wiarą. Sztuki tak łatwo się nie zabija.

Olgierd Łukaszewicz - prezes Związku Artystów Scen Polskich: Teatr publiczny to forum debaty publicznej, gdzie jest miejsce dla wszystkich. To obowiązek organizatora, by umożliwić wymianę myśli, wypowiedzi, wizji. Życzę teatrowi suwerenności. Z mojej perspektywy wygląda na to, że nie dojrzeliśmy do powierzenia samorządom tak poważnych instytucji jak teatr.

Prof. Leszek Koczanowicz - filozof: Teatr nie powinien być miejscem bezpiecznym, to miejsce konfrontacji. Coś złego się dzieje, że jednym ruchem niszczy się instytucje kultury we Wrocławiu.

Jacek Głomb - reżyser, dyrektor Teatru Modrzejewskiej w Legnicy: Problem Teatru Polskiego to problem niezałatwionej sprawy relacji między teatrem a samorządem. Co to są za konkursy, gdy urzędnicy mają większość?

Monika Strzępka - reżyserka: Prezydent Wrocławia powinien zabrać głos w sprawie Teatru Polskiego.

Jacek Głomb: Miasto już dawno powinno wziąć odpowiedzialność za ten teatr.

Olgierd Łukaszewicz: Są w prawie takie możliwości. Wszystko kończy się na polityce.

Olga Tokarczuk (z wideo): Urzędnicy nie mogą narzucać swojej woli. Wierzę, że nie jest za późno, by pociągnąć hamulec bezpieczeństwa.

Prof. Adam Chmielewski - filozof, współautor aplikacji Wrocławia do tytułu ESK 2016, były szef biura Europejskiej Stolicy Kultury: Dlaczego widownia Teatru Polskiego we Wrocławiu nie może się spotkać w debacie na widowni Teatru Polskiego? Mam propozycję, by dyrektor Morawski zaprosił nas do teatru.

Marek Perzyński - rzecznik Teatru Polskiego we Wrocławiu: Teatr jest zadłużony. Proces w reżyserii Krystiana Lupy nie miałby i tak dziś premiery, bo poprzedni dyrektor przełożył premierę na rok następny. Dyskusja jest potrzebna, ale nie budujcie opinii na błędnych faktach.

Paweł Demirski - dramaturg: Z jednej strony jest publiczność i artyści, z drugiej politycy, którzy nie chcą tu zejść. Zacznijmy rozmawiać, za dwa lata wybory.

Prof. Adam Chmielewski: W was, w publiczności nadzieja.

Marzena Sadocha - teatrolożka, była dramaturżka Teatru Polskiego: Jakie kroki zamierzają podjąć urzędnicy?

Wanda Gołębiowska - dyrektor Departamentu Spraw Społecznych Urzędu Marszałkowskiego: Nie ingerujemy w działalność artystyczną instytucji kultury.

Głos z sali: Ingerujecie. Przez wybór złego dyrektora.

Wanda Gołębiowska: Nie wiem, czy to zły dyrektor, nie miał jeszcze okazji się wykazać.

Monika Strzępka: Jeżeli wybieracie na dyrektora tego teatru Cezarego Morawskiego, to nie macie o nim pojęcia. Czy wykonaliście jakiś gest w stronę prezydenta Dutkiewicza, by miasto Wrocław zaczęło współfinansować Teatr Polski, co pomogłoby zmienić statut i odwołać obecnego dyrektora?

Michał Opaliński - aktor Teatru Polskiego: Nie zgadzamy się na sposób, w jaki została potraktowana taka instytucja jak Teatr Polski. Bez posłuchania środowiska teatralnego. Lecimy głową w dół, zatrzymajmy ten walec. Uratujmy ten teatr.

Dominik Kłosowski - zastępca dyrektora Departamentu Spraw Społecznych Urzędu Marszałkowskiego: Dla nas los tego teatru jest bardzo ważny. Byłem zdumiony, gdy dyrektor Morawski zdjął siedem spektakli. Chcemy powołać radę, która rozwiąże ten problem.

Andrzej Wilk - aktor Teatru Polskiego: To jest wasza, urzędników, odpowiedzialność, by utrzymać poziom Teatru Polskiego we Wrocławiu.

Modest Ruciński - aktor: Przeżyłem to, co wy. Jestem jednym ze zwolnionych aktorów Teatru Studio. Rozmawialiśmy z urzędnikami w Warszawie, nie wierzę, że ten dialog się powiedzie. Zjednoczmy się, mówmy jednym głosem.

Krzysztof Mieszkowski - poseł, były dyrektor Teatru Polskiego we Wrocławiu: W komisjach konkursowych jest przewaga urzędników, ale nie musi tak być. Urzędnicy mogą desygnować ekspertów, osoby, które znają się na sztuce, na teatrze.

Dorota Wodecka - dziennikarka Gazety Wyborczej Wrocław: Czy prezydent miasta bierze pod uwagę współfinansowanie Teatru Polskiego?

Jerzy Pietraszek - wicedyrektor Wydziału Kultury Urzędu Miasta Wrocławia: Nawet gdyby tak było, to jest decyzja Rady Miasta. Procedura jest długotrwała.

Krzysztof Mieszkowski: Dziesięć lat o to prosiłem. To jest moment, żeby to zrobić.

Tomasz Kireńczuk - dyrektor programowy Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Dialog: We Wrocławiu jest teraz szansa na wyznaczenie nowych standardów. I to może mieć wpływ na kulturę w Polsce.

Głos z sali: (do urzędników) Może warto przyznać się do błędu.

Paweł Łysak - reżyser, dyrektor Teatru Powszechnego w Warszawie (z listu): Musimy wypracować katalog dobrych praktyk, żeby się nie wykrwawić.

Ewa Skibińska - aktorka, była Teatru Polskiego we Wrocławiu, od lutego Teatru Powszechnego w Warszawie: My nie chcemy powrotu dyrektora Mieszkowskiego. Chcemy się rozwijać. Zwracam się do pani (Wandy Gołębiowskiej), jak kobieta do kobiety, nie niszczmy już niczego - jak zrobili to mężczyźni - idźmy do przodu.

Marta Zięba - aktorka Teatru Polskiego: Spróbujmy jakoś dotrzeć do prezydenta Wrocławia. Kiedy prezydentem był Bogdan Zdrojewski, czułam, że obchodzi go teatr. Dziś nie ma tego wsparcia.

Michał Opaliński: Jeżeli się nie dogadamy, nie przestaniemy protestować.

Olgierd Łukaszewicz: Proponuję utworzenie Stowarzyszenia Samorządowych Organizatorów Scen Polskich. Nie mamy żadnego ośrodka, z którym można by pertraktować reguły, umowy i przede wszystkim tę zasadniczą definicję, co to znaczy teatr publiczny. Wszystko rozgrywa się punktowo, lokalnie.

W Radiu Wrocław Kultura we wrześniu i październiku rozmawialiśmy o konflikcie wokół Teatru Polskiego. Poniżej linki do rozmów:

Publicyści, Cezary Morawski, Grzegorz Stryjeński, Krzysztof Mieszkowski, Aktorzy (Inicjatywa Pracownicza), Aktorzy (Solidarność), Publiczność

A tu również wyemitowana w Radiu Wrocław Kultura rozmowa Piotra Kaszuwary z marszałkiem Tadeuszem Samborskim: 

Pasmo teatralne Radia Wrocław Kultura w każdy wtorek od 16:00 do 20:00.
Do usłyszenia i zobaczenia na www.radiowroclawkultura.pl.